De NT2-bouwstenen in een samenhangend pakket: klaar voor de NT2-klas

Honger naar didactische kennis rond NT2? Zin in een opfrissing? In dit nascholingstraject krijg je een stevige basis aan nieuwe inzichten rond uitspraak, woordenschatverwerving, grammatica, begrijpend lezen, schrijven en analyseren van spraakopnames. Je gaat met vakgenoten actief aan de slag met de NT2-bouwstenen: je leert, denkt, deelt, creëert en experimenteert. Kortom je krijgt een begeleide basisopleiding op maat van je eigen lespraktijk. Stoom je klaar voor de wijde NT2-wereld.

Programma

Deze nascholing bestaat uit zeven sessies gespreid over vijf dagen.

Dag 1

Uitspraak vormt de basis voor het aanleren van een nieuwe taal. Aan de hand van enkele casussen en recent onderzoek verken je hoe je best aan uitspraak werkt als rode draad doorheen je lessen. Eerst leer je hoe je klanken kan aanleren, zowel receptief als productief door middel van extra oefeningen, applicaties, maar vooral met de taalinhouden van het handboek dat je gebruikt. Vervolgens doe je hetzelfde met focus op prosodie. Je ervaart dat naspreken niet altijd eenvoudig is en je leert tal van didactische middelen, tips en tricks toepassen aan de hand van activerende werkvormen.

Dag 2

In de voormiddag neem je de actuele woordenschatdidactiek onder de loep en bekijk je de meest recente didactische materialen rond woordenschatverwerving en -didactiek. Ook ontdek je hoe je kan nagaan of je leerlingen de woorden effectief hebben verworven. Je krijgt een kijkwijzer rond woordenschat (breed) evalueren aangereikt en concrete (formatieve) evaluatievormen. De theorie koppel je aan lesmateriaal. Je ontwerpt samen met vakgenoten lesactiviteiten met aandacht voor woordverwerving en met passende evaluatievormen. We halen ook woordenschatbeleid op schoolniveau aan opdat woordverwerving door alle vakleerkrachten kan worden gedragen.

In de namiddag ga je actief aan de slag met hedendaags begrijpend leesonderwijs. Je bestudeert de vijf sleutels tot effectief begrijpend lezen (ontwikkeld door de VLOR) en de verschillende leesmanieren. Ook bekijk je een aantal concrete werkvormen en leermiddelen. Zo ontdek je welke sleutels best door welke werkvorm worden geactiveerd en hoe je ervoor kan zorgen dat de vijf sleutels in jouw leesopdrachten aan bod komen. Vervolgens pas je deze inzichten toe op functionele en actuele leesteksten voor NT2-leerders. We bekijken ook hoe leesbeleid op schoolniveau kan gevoerd worden.

Dag 3

In de voormiddag leer je de 16 gulden regels betreffende het onderwijzen van grammatica kennen en toepassen als rode draad doorheen je lessen. Je verkent niet alleen de betekenis dragende en de minder betekenis dragende grammaticale elementen, maar ook factoren als leermotivatie, type leerder en de ondersteunende rol van prosodie in het automatiseren van de te leren grammatica. Met de leerlijn als leidraad verken je het presenteren van de regels, het vakjargon, de deductieve versus inductieve aanpak en functionele feedback en evaluatie. Tenslotte ga je aan de slag met een waaier aan interactieve oefeningen.

In de namiddag werp je een frisse blik op het gehele schrijfproces. Zo kom je te weten hoe je een doordachte schrijfdidactiek kiest en hoe je een rijke schrijfactiviteit ontwerpt. Je krijgt voorbeelden van schrijfmodeling, creatief schrijven en functioneel schrijven. Je ontwikkelt zelf een schrijfopdracht voor jouw leerlingen met aandacht voor het volledige schrijfproces. Ook bestudeer je samen met vakgenoten verschillende manieren om schrijven te evalueren. We bespreken tevens het schrijfbeleid op schoolniveau, gekoppeld aan leesbeleid. 

Dag 4 - online

Spraakopnames van studenten analyseren is een tijdrovend werk. Ook doen leerlingen vaak te weinig met jouw feedback. Dat is logisch want communiceren in een nieuwe taal is een complexe opgave. Tijdens deze sessie beluister en bespreek je samen met vakgenoten spraakopnames van de lesgever en van je vakgenoten. Je luistert naar alle vormaspecten en leert een eenvoudige foutenanalyse te maken. Je bepaalt de focuspunten (werkpunten) en leert duidelijke feedback en feed-forward te formuleren. Zo wordt het analyseren van spraakopnames minder tijdrovend en krijgen je leerlingen breinvriendelijke feedback. Een win-win situatie voor beide partijen. En de verstaanbaarheid van je leerlingen zal vooruitgang boeken.

Dag 5

In het hele nascholingstraject krijg je een grote dosis kennis, inzichten, praktijkvoorbeelden en tips. Je gaat zelf aan het denken, creëren en experimenteren in je eigen klas. Tijdens dat hele proces komen er tal van vragen bij je op, alsook eigen inzichten. Je merkt wat werkt en wat minder goed lukt. Dag vijf vormt het sluitstuk van het nascholingstraject en wordt ingericht volgens de noden van jou en je vakgenoten. We bouwen verder op jouw vragen en bedenkingen, wisselen ervaringen uit, evalueren lesactiviteiten... Zo wordt deze nascholing een persoonlijk traject. We zetten alles nog eens op een rijtje en geven jouw traject de finishing touch. Klaar voor de wijde NT2-wereld.

Doelstellingen

Na het volgen van dit nascholingstraject:

• kan je klanken aan je leerlingen aanleren, ze inoefenen en consolideren;
• ken je prosodische elementen, vooral intonatie, woordgroepen en zinsaccenten;
• kan je prosodie aanleren, inoefenen en consolideren;
• ken je verschillende manieren om woordenschat aan te brengen en ontwerp je effectieve lesactiviteiten;
• weet je hoe je woordverwerving kan evalueren;
• ken je de vijf sleutels tot effectief begrijpend lezen;
• ontwerp je leesopdrachten waarin de 5 sleutels aan bod komen;
• kan je de 16 gulden regels betreffende grammatica op effectieve wijze implementeren in je lespraktijk;
• zet je receptieve oefeningen in om grammaticale elementen te leren horen en zien;
• bied je je leerlingen contextgebonden schrijfoefeningen aan;
• heb je nieuwe tools om te werken rond creatief en functioneel schrijven;
• weet je hoe je aan een woordenschat-, lees- en schrijfbeleid op school kan (mee)werken;
• ken je de verschillende kennisonderdelen die tijdens spreken ingezet worden;
• ben je je bewust van het gewicht en de functie van de kennisonderdelen;
• zet je activerende spreekoefeningen in met prosodie;
• werk je aan uitspraak als rode draad doorheen elke taalles;
• achterhaal je in welke mate iemand verstaanbaar is;
• detecteer je de fouten die het meest de verstaanbaarheid storen (= focus 1);
• detecteer je de fouten die de verstaanbaarheid minder of niet storen, maar die volgens de leerlijn niet meer zouden gemaakt mogen worden (= focus 2);
• achterhaal je welke zaken leerlingen al goed doen op vlak van spreken;
• maak je functionele evaluatie en formuleer je feedback en feedforward in functie van de gekozen focuspunten;
• heb je nieuwe didactische inzichten en zelf ontworpen lesmateriaal en deel je deze met vakgenoten;
• heb je een basisopleiding op maat van je eigen lespraktijk.

Doelgroep

Leerkrachten NT2 basiseducatie, NT2 volwassenenonderwijs en OKAN die geen of weinig specifieke vooropleiding hebben genoten of die een didactische opfrissing wensen. Ook coaches/mentoren die in de NT2-/OKAN-praktijk staan zijn welkom.

Het is niet nodig dat telkens dezelfde persoon uit je team deelneemt. Belangrijk is wel dat de input uit de sessies met het team gedeeld wordt, zodat iedereen mee is in het verhaal.

Begeleiding

Anja De Kimpe is NT2-docente met specialisatie uitspraak/verstaanbaar spreken en grammatica. Sinds 1999 is ze werkzaam in het NT2-onderwijs aan volwassenen. Ze heeft brede ervaring met laaggeschoolden, traaglerenden en normaal lerenden.

Eva Faes was jarenlang NT2-leerkracht en leerkracht Nederlands in het tweedekansonderwijs. Daarnaast gaf ze ook Engels als vreemde taal in het volwassenenonderwijs. Sinds enkele jaren is ze verbonden aan de lerarenopleidingen kleuter-, lager én secundair onderwijs als lerarenopleider en onderzoeker.

Praktisch

Mee te brengen door cursist

Opgeladen laptop

Voor dag 2: Breng een eigen taaltaak of een oefening rond vaardigheden en een eigen leesopdracht mee

Verwachte voorbereiding door deelnemer

Voor dag 1 en dag 4: Lees vooraf het document 'Functies van prosodie'.