(i)STEM, what else? iSTEM-methodologie en uitgewerkte projecten - Ronde 3 (14:00 - 15:15)

In deze workshop nemen we het geïntegreerde lessenpakket ‘Passiefhuis’, dat binnen STEM@school ontwikkeld werd voor de 2de / 3de graad, onder de loep. We delen onze ervaringen bij het ontwerpen van dit lessenpakket en het implementeren ervan bij leerlingen in het 4de jaar. We bekijken samen de projectfiche van dit lessenpakket en gaan met jou in gesprek over hoe je dit in de klas kan implementeren: welke eindtermen je vanuit jouw STEM-vakgebied zou kunnen koppelen aan dit lessenpakket, welke leerkansen dit pakket biedt voor je leerlingen en met welke uitdagingen je rekening moet houden.

Als industrieel ingenieur elektromechanica en leraar, voltooide Jolien De Meester een doctoraat binnen STEM@school bij Prof. dr. ir. Wim Dehaene, op basis waarvan ze het online platform ‘COOL voor iSTEM’ ontwikkelde ter ondersteuning van het ontwerp van iSTEM-leermateriaal. Als postdoc onderzoeker verzorgt ze nu de vakken Didactiek en Stage iSTEM in de vernieuwde lerarenopleiding aan de KU Leuven.

Als licentiaat wiskunde met aggregaat gaf Gerda Somers meer dan 40 jaar les in het secundair onderwijs in het Heilig Hartinstituut Heverlee. Vanuit haar enthousiasme voor wiskunde en wetenschappen had ze een voortrekkersrol in de ontwikkeling van de Junior College STEM-module over de wiskunde achter Google, wiskundehandboeken Delta Nova, verschillende projecten voor STEM@school en lokale en internationale samenwerkingen die daarop volgden.

Doelgroep: Leerkrachten die één of meerdere vakken binnen één of meerdere van de STEM-disciplines geven in de 2de of 3de graad, STEM-coördinatoren

Je bent leerkracht STEM en op zoek naar een concreet uitgewerkt project? Je bent geïnteresseerd in de specifieke iSTEM-didactiek vertrekkend vanuit enkele basisprincipes zoals integratie en relevantie waarbij leerlingen onderzoekend en ontwerpend aan de slag gaan? Dan is deze workshop zeker iets voor jou.

In deze sessie maak je kennis met het iSTEM-project ‘Groen, groener, groenst’, een iSTEM-project waarin de leerlingen vanuit duurzaamheid een hydroponisch systeem ontwerpen en bouwen. Een leerkracht getuigt hoe hij met dit iSTEM-lesmateriaal aan de slag is gegaan in zijn klas. 

Els Knaepen is lector fysica en coördinator STEM op PXL-Education. Zij is eveneens sinds de opstart van de cel iSTEM Inkleuren één van de coaches van de cel. 

Gert Beenaerts was tussen 2001 en 2019 leraar Techniek (STEM) in het Technisch Heilig Hart-Instituut Tessenderlo en is sinds 2018 praktijklector Techniek (STEM) op PXL Education. Hij is eveneens sinds de opstart van de cel iSTEM Inkleuren één van de coaches van de cel.

Wesly Raymaekers is leerkracht techniek/STEM in de 1ste graad en ICT-coördinator in Campus MAX te Tessenderlo.

Doelgroep: Leerkachten STEM van de 1ste graad van het secundair onderwijs. Dit project is ontwikkeld voor de basisopties STEM.

De module 'SOS Klimaat!' vertrekt van wat de leerlingen weten over klimaatverandering en welke vragen zij zich daarbij stellen. Via een woordweb worden hun kennis en vragen onderverdeeld in oorzaken en gevolgen. Er wordt ook kort stilgestaan bij “klimaatontkenners”. Daarna gaan de leerlingen dieper in op zowel de oorzaken als de gevolgen van de klimaatopwarming. Ze onderzoeken en experimenteren hierbij volgens de wetenschappelijke methode, met een focus op het stellen van onderzoeksvragen. Stap voor stap leren zij zo om bij zowel oorzaken als gevolgen goede onderzoeksvragen en argumenten te formuleren.

In deze sessie maak je kennis met de module en worden de basisexperimenten van de module gedemonstreerd.

Frans Renaat is vakdidacticus fysica en lerarenopleider aan hogeschool UCLL te Diepenbeek. Hij is mede-oprichter van de onderzoeksgroep Art of Teaching.

Katrien Vyvey behaalde een doctoraat in de fysica aan de KULeuven. Ze was 10 jaar docent aan de lerarenopleiding van Thomas More. Ze werkt nu als vakdidactisch onderzoeker fysica en STEM aan de UCLL hogeschool campus Diepenbeek. 

Jeroen Op den Kelder is medewerker van de vakdidactische onderzoeksgroep Art of Teaching van de lerarenopleiding van hogeschool UCLL te Diepenbeek.

Doelgroep: Leerkrachten van de 1ste graad STEM-wetenschappen

In deze workshop wordt het InnoVET-project “IoT” voorgesteld en worden deelnemers wegwijs gemaakt in het ondersteunend leermateriaal. Alle onderdelen van een IoT-omgeving komen voor in het project:

• Opmeten van sensordata met Arduino of Raspberry Pi
• Gebruik van een MQTT-server
• Visueel weergeven op verschillende cloudplatformen
• Bewaren van de data in een eigen LAMP server op een Raspberry Pi

Er wordt maximaal gebruik gemaakt van educatief en opensource materiaal en software. Dit project biedt een grondige achtergrond om met IoT aan de slag te gaan in een geavanceerd STEM-project!

Stijn Ceuppens behaalde zijn bachelor en master fysica aan de Universiteit Antwerpen, alsook zijn diploma specifieke lerarenopleiding. Nadien legde hij zijn doctoraat over geïntegreerd STEM-onderwijs af aan de KU Leuven binnen het STEM@school-project. Hij is nu vanuit de KU Leuven actief als medewerker in de cel iSTEM Inkleuren.

Kris Werbrouck is leerkracht Elektronica, ICT en STEM in VTI-Torhout Scholengroep Sint-Rembert.

Doelgroep: Leerkrachten, TA en TAC secundair onderwijs, 3de graad, domein STEM, richtingen Technologische Wetenschappen en Engineering, Elektromechanische Technieken, Elektrotechnieken, Elektronicatechnieken, Industriële ICT en Technologische Wetenschappen

In deze workshop maak je kennis met het iSTEM-project 'Van ’t een komt ’t ander', een iSTEM project gebaseerd op de bekende schetsen van Rube Goldberg. In dit project ontwerpen en bouwen de leerlingen een 'kettingreactie' waarin een aantal concepten uit natuurwetenschappen en techniek worden toegepast op een ontwerpende en onderzoekende manier.

Gelet op de beperkte tijd doorlopen we hierbij in vogelvlucht de leeractiviteiten en laten je kort eens proeven van een voorbeeldactiviteit. Een leerkracht uit de pratkijk die reeds met het materiaal aan de slag is gegaan, vertelt haar ervaringen maar ook de aanpassingen en keuzes die ze gemaakt heeft vertrekkende van het uitgebreide iSTEM-materiaal.

Jan De Lange is docent fysica aan de bachelor voor het secundair onderwijs van de Arteveldehogeschool Gent. Hij is tevens betrokken bij de cel iSTEM als coach van Teacher Design Teams die STEM-materiaal ontwikkelen. Binnen deze laatste functie werd dit project vorm gegeven.

Lieselot Dedooven is leerkracht STEM, wiskunde en wetenschappen aan het Sint-Angela instituut in Ternat. Ze is betrokken bij de cel iSTEM en ontwikkelde onder meer het STEM-project de 3D-zoötroop.

Doelgroep: Leerkrachten STEM van de 1ste graad van het secundair onderwijs. Dit project is ontwikkeld voor de basisopties STEM.

Een sociale robot, wat moet je je daar bij voorstellen? Hoe werkt zoiets? En hoe sociaal is zo'n sociale robot dan precies? Het project ‘Sociale Robot’ wil jou ondersteunen om rond deze vragen aan de slag te gaan en omvat het ontwerpen, bouwen en programmeren van zo’n robot. Dankzij herbruikbaar materiaal zoals een kartonnen doos of lege verpakking kunnen de leerlingen hun fysieke robot vormgeven. Het wordt nog leuker als ze op een creatieve manier de robot een persoonlijke toets geven. In deze workshop leer je de verschillende fases van het ontwerp- en bouwproces kennen en je overloopt de mogelijkheden voor in de klas. Je maakt ook kennis met de online simulator die toelaat eerst te simuleren wat je de zelf ontworpen robot wil laten doen.

Natacha Gesquière is licentiaat wiskunde. Ze stond vele jaren in het onderwijs als leerkracht wiskunde, maar is nu STEM-coach aan de Universiteit Gent en bij Dwengo vzw. Ze ontwikkelt didactisch materiaal voor Dwengo vzw rond STEM, computationeel denken, artificiële intelligentie en programmeren.

Sabine Vandergheynst studeerde in 1989 af aan UGent als ingenieur, werkte in het bedrijfsleven en is sinds 2002 lerarenopleider techniek (bachelor secundair onderwijs) aan HOGENT. Ze verzorgde nascholingen voor techniekleerkrachten in samenwerking met de PBD van het GO! en organiseerde workshops voor de Kinderuniversiteit Gent, het kinderziekenhuis van het UZGent en de Sleutel. Wetenschapspopularisering en een zinvolle en uitdagende invulling van wetenschap en techniek in het onderwijs liggen haar nauw aan het hart.

Doelgroep: Leerkrachten techniek, STEM, informatica, computationeel denken van de 1ste graad (A-stroom of B-stroom) of 2de graad (alle finaliteiten) van het secundair onderwijs, directieteams, pedagogisch begeleiders, lerarenopleiders.