Dag van de diversiteit in het s.o. - De school, een wereld van verschil(len) - Ronde 1 (11:15 - 12:30)

Europese moslims definiëren het moslim-zijn opnieuw. Dit gecreëerde moslim-zijn zit klem tussen twee dynamieken: enerzijds proberen moslimjongeren te reageren op de tradities van de ouders terwijl ze anderzijds antwoorden proberen te formuleren op de liberale en seculiere context. Een manier die scholen en zelfs de eigen ouders nog niet helemaal begrijpen. Worden ze religieuzer, innovatiever of creatiever? Laten we dus een stap terugnemen: veel scholen en educatieve centra willen drempels wegwerken, maar creëren ze ook betekenis?

Betül Demirkoparan, doctoraal onderzoeker aan de KU Leuven, met focus op de culturele en religieuze identiteitsvorming van moslimjongeren in België.

Deze toolbox bevat verschillende werkvormen om de reflectie op gang te brengen over diversiteitscompetenties bij o.a. leerlingen, student-leraren en leraren. Aan de hand van vragen als "Wie ben ik als persoon?", "Wat zit er in mijn rugzak?" en "Welke visie heb ik?" sta je stil bij de invloed van het persoonlijke interpretatiekader en het effect op de omgang met anderen in de klas, tijdens stages en andere leermomenten.
Tijdens deze sessie ervaar je enkele werkvormen en kijken we naar de inzetbaarheid in de eigen onderwijspraktijk. Het materiaal is vrij beschikbaar.

Els Tanghe, lerarenopleider aan de UAntwerpen, nauw betrokken bij het onderzoeksproject over binnenklasdifferentiatie van verschillende lerarenopleidingen in de provincie Antwerpen.

Elke Van den Bergh, Alda Braeken en Bilal El Miri geven les op het GO! Koninklijk Atheneum te Antwerpen, een school met een (bewust) hart voor iedere leerling, elk personeelslid. De rijke diversiteit van de school is een weerspiegeling van de omgeving in al haar facetten. Je komt er bij wijze van spreken de maatschappij tegen waarin wij leven en waarin wij jongeren laten opgroeien. De schoolvisie zet zowel de leerling als de leerkracht met een verscheidenheid aan talenten centraal. Ieder krijgt de kans om die talenten te ontwikkelen. Waarden als respect en aandacht voor elkaars identiteit is voelbaar en tastbaar in de les en in het pedagogisch project. Het motto luidt: Samen leren samenleven!
Elke, Alda en Bilal willen jou met hun persoonlijk en gezamenlijk verhaal inspireren en overtuigen van de kracht van diversiteit.

Alda Braeken - Bilal El Miri - Elke Van den Bergh, leerkrachten GO! Koninklijk Atheneum Antwerpen.

Radicalisering is geen zaak van enkele scholen, maar kan in elke school voorkomen. Belangrijk hierbij is een aanpak van de hele school. In deze workshop bekijken we hoe op de verschillende niveaus in een school radicalisering aangepakt kan worden.

Mohamed Chatouani, leraar islamitische godsdienst in een secundaire school, dialoogcoach aan de Erasmus Hogeschool en jongerenbegeleider in diverse verenigingen.

Een goede relatie en samenwerking met ouders heeft een positieve invloed op de leerprestaties en het welbevinden van leerlingen. In de ideale wereld voelen de ouders zich positief betrokken bij het leven en leren van hun kinderen op school, doet het schoolteam er alles aan om de ouders te betrekken bij het leerproces van de leerlingen en verloopt de samenwerking optimaal. Maar het is niet omdat je weet wat je te doen staat, dat dit vanzelf komt. Veel vaker dan vroeger ziet de wereld van het schoolteam er thuis anders uit dan die van de leerlingen en de ouders. En dat is meer dan het spreken van een andere thuistaal alleen. Er wordt niet alleen anders gesproken, er wordt soms ook anders gehandeld en anders gedacht m.b.t. verschillende opvoedkundige kwesties. Hoe kan je als schoolteam dan toch werken aan een ouderbeleid waarin de ‘gouden driehoek’ tussen ouders, leerling en school de beste kansen krijgt?

In deze workshop reiken we een aantal tips en goede praktijken aan in een theoretisch raamwerk dat stoelt op drie behoeften: de behoefte aan invloed, aan erkenning en aan genegenheid, om op die manier zowel op rationeel als op emotioneel niveau goed met elkaar samen te werken.

Sahadi Daria, directeur van de lagere school De Apenstaartjes in Antwerpen, 18 jaar geleden als analfabete niet-begeleide minderjarige in België toegekomen, nadien coördinator bij Buurtsport Antwerpen, intercultureel bemiddelaar en casemanager deradicalisering bij OCMW Antwerpen en Stad Antwerpen en vestigingscoördinator van een OKAN-school in Merksem.

Heel wat scholen hebben vragen over hoe je in de praktijk oplossingen aanbrengt rond de verwachtingen en onzekerheden die een religie als islam of een andere cultuur oproept binnen de school. Dit leidt soms tot onbegrip, wrevel, ongemakkelijke situaties, enz. Deze workshop wil je ondersteunen in het positief omgaan met jongeren van een andere religie of cultuur, i.c. de islam.

Khalid Benhaddou, hoofdimam van de El Fath moskee in Gent met krachtige inzet voor een harmonieuze samenleving en samenwerking over religieuze en sociale grenzen heen, verdediger van een ‘rationele islam’, hoofd deradicalisering binnen het Vlaamse onderwijs.

Kinderen die opgroeien in een andere moedertaal dan de schooltaal staan op school voor grote uitdagingen. Ze moeten niet alleen een nieuwe taal leren spreken en verstaan, maar ook leren lezen en spellen in die taal. Lees- en spellingsucces in het Nederlands vereisen een goede wisselwerking tussen fonologie (klankleer), orthografie (schriftleer) en semantiek (betekenisleer). Omdat bekend is dat deze vaardigheden hun oorsprong kennen in de mondelinge taalverwerving, is het belangrijk om de invloed van deze aspecten vanuit de moedertaal mee te nemen.

Tijdens deze lezing leer je wat de mogelijke invloed is van de moedertaal op het lees- en spellingproces in het Nederlands.

dr. Kirsten Schraeyen, docent en onderzoeker aan de opleiding Logopedie en Audiologie Thomas More, verbonden aan de onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek KU Leuven, expert meertalige mondelinge/schriftelijke taalontwikkeling en -stoornissen.

In deze sessie tonen we hoe de educatieve masterstudenten op hun pad naar het leraarschap een leerlijn “urban education” volgen. Naar aanleiding van de hervorming van de lerarenopleiding ontwikkelde de Antwerp School of Education vanaf 2019 immers een zowel theoretische als praktische leerlijn die de studenten beter voorbereidt op een diverse onderwijscontext en die de meerwaardezoekers onder hen de kans biedt om zich op dit vlak te profileren. Voor bepaalde onderdelen werken we samen met binnen- en buitenlandse onderwijsinstellingen (secundair en hoger onderwijs) en met lokale organisaties en scholen die inspelen op talige diversiteit, migratie, kansarmoede, schoolse uitdagingen enz. Van bij aanvang kreeg de leerlijn waardering van de UAntwerpen door de toekenning van de tweejaarlijkse Onderwijsprijs.

Prof. dr. Tom Smits, lerarenopleider aan de Antwerp School of Education van UAntwerpen, expert en docent urban education, differentiatie en multiperspectiviteit, begeleider van projecten in Turkije, Zuid-Afrika, Indonesië, Zambia en DR Congo.