Dag van de socio-emotionele leerlingbegeleiding in het s.o. 2019 - Keuzesessie reeks 4 (14:45 - 16:05)

Het aantal (ex-)OKAN leerlingen op school neemt toe en stelt leerkrachten voor de uitdaging om deze leerlingen te verwelkomen en optimaal te begeleiden. Deze workshop biedt praktische handvaten om als leerkracht (ex-)OKAN leerlingen te steunen. Als leerkracht kan je de veerkracht van jongeren versterken, zodat zij zich weer veilig voelen en opnieuw kunnen leren.

Het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas beschikt over een koffer met materialen voor de socio-emotionele opvang van (ex-)OKAN leerlingen in de klas. Aan de hand van de materialenkoffer Onthaalkoffer socio-emotioneel: secundair onderwijs van docAtlas gaan wij aan de slag rond de thema’s veilig klasklimaat, emoties, trauma, gedrag, sociale vaardigheden en grenzen bewaken.

Marie-Claude Gevaert geeft sinds 12 jaar vormingen op het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas over thema’s zoals anderstalige nieuwkomers en vluchtelingen, welbevinden en socio-emotionele zorg, taal, meertaligheid en interculturele competentie.. Zij werkte gedurende 25 jaar met vluchtelingen en anderstalige nieuwkomers en werkte mee aan het eerste netwerk voor psychosociale zorg aan vluchtelingen in Antwerpen.

Tijdens dit seminarie staan we stil bij de plaats en rol van levensbeschouwing bij kinderen en jongeren. Welke betekenis en invulling geven ze aan levensbeschouwing? Hoe zien en ervaren zij de wereld doorheen de levensbeschouwelijke ‘lens’? Welke impact heeft levensbeschouwing op de socio-emotionele regulatie bij de kinderen en jongeren? We bespreken kort enkele universele levensbeschouwelijke basisprincipes waarna we langer stil blijven staan bij de socio-emotionele ontwikkeling van moslimleerlingen. Op welke manier kan de onderwijsprofessional deze leerlingen begeleiden en ondersteunen in zijn/haar socio-emotionele ontwikkeling?

Naïma Lafrarchi, juriste, onderwijskundige en leermeester islamitische godsdienst in het secundair onderwijs. Zij deed onderzoek naar de levenbeschouwelijke idealen van moslimouders en –jongeren en werkte als praktijkassistente aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen (KU Leuven). Auteur van het boek Maakt religie een verschil ? Islamitische pedagogie beter begrijpen.

Dit seminarie is enkel bestemd voor leidinggevenden/beleidsmensen op een school.

Hoe gaan we om met zware agressie in of rond onze school, een ongeluk tijdens een schoolreis, een verwoestende brand, het onverwacht overlijden van een leerling of personeelslid, geruchten of vaststellingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag,…? Scholen die geconfronteerd worden met ernstige incidenten en schokkende gebeurtenissen zijn hier zelden voldoende op voorbereid. Het noodplan en de jaarlijkse evacuatieoefeningen bieden een beperkte houvast, maar volstaan meestal niet om de organisatorische en communicatieve uitdagingen die op een team afkomen tijdens en na een crisis met voldoende (zelf)vertrouwen te kunnen aanpakken.  

• Hoe krijgen we in kaart hoeveel leerlingen en/of leerkrachten er (rechtstreeks) betrokken zijn, welke zorg moeten we zelf bieden en wie kan ons daarbij helpen?
• In welke mate is de schoolwerking ontwricht en hoe snel kunnen we terug een quasi normaal lesverloop garanderen?
• Wie moeten we, in welke volgorde, allemaal verwittigen en hoe gaan we om met de vele vragen van leerlingen, ouders, leerkrachten, pers … die op ons afkomen?
• Hoe organiseren we de nazorg?

In onze workshop zoemen we in op de werking van een schoolcrisisteam en het aanpakken van de communicatieve uitdagingen.

• Hoe kunnen we school(crisis)teams samenstellen?
• Welke tools kunnen een crisisteam helpen om op korte tijd, soms met erg weinig gevalideerde informatie en rekening houdend met de middelen die ze op dat moment (slechts ) hebben, de noodzakelijke soms cruciale beslissingen te nemen?
• Hoe bouwen we een netwerk uit?
• Op welke diensten kunnen we desgevallend terugvallen?
• Waarmee houden we rekening in onze (crisis)communicatie?
• Hoe organiseren we de communicatieflow met de verschillende doelgroepen?
• Hoe kunnen we ons noodplan versterken en onze aanpak oefenen?

Luc Claessens, sinds 2003 aan de slag bij  het onderwijsnetwerk van de stad Antwerpen als verantwoordelijke voor de aanpak risicojongeren in en rond scholen in nauwe samenwerking met scholen, centra voor leerlingenbegeleiding, stedelijke partners en partners uit welzijns- en sociaal werk, politie en justitie. Daarnaast ook training van directies over crisismanagement en communicatie in nauwe samenwerking met de politie en de dienst noodplanning van de Stad Antwerpen.

Deze workshop geeft vooral vanuit de krachtlijnen van het M-decreet en het VN-verdrag inzake personen met een handicap een visie op inclusie weer. We nemen ook het decreet leerlingenbegeleiding mee en geven zo tips en tricks om een brede basiszorg te implementeren. Hierrond gaan we zeer actief en interactief aan de slag. We geven aan wat een brede basiszorg op klasniveau kan betekenen en dit steeds met het oog op de haalbaarheid voor leerkrachten. Dit doen we door in te zetten of effectieve, maar zeer beperkte initiatieven. De lezing wordt doorspekt met praktijkvoorbeelden hoe scholen aan de slag gaan om een brede basiszorg te implementeren.

Youri Vande Sande, werkte als leerkracht PAV, GOK-coördinator en leerlingenbegeleider 14 jaar in een school voor secundair onderwijs. Maakte 5 jaar geleden de overstap naar de pedagogische begeleidingsdienst van het Provinciaal Onderwijs Vlaanderen. Vanuit zijn job als pedagogisch adviseur in het begeleiden van scholen in het inclusiever denken en handelen, deelt hij graag expertise en ervaringen. Was de drijvende kracht achter de prioritaire nascholing Expeditie M in het secundair onderwijs.

De uitdagingen waarmee ons brein vandaag de dag mee te maken heeft. Hoe kunnen we op een gepaste manier met de digitalisering van vandaag omgaan? Wat zijn de gevolgen van het smartphone gebruik en multitasking op ons brein? Hoe komt het dat onze smartphone en de meeste applicaties verslavend zijn? Wat zijn jouw aandachtskapers?

Muriel Velu behaalde een diploma in Business Management en pedagogische wetenschappen. Ze bouwde jarenlange ervaring op in het familiebedrijf door de ontwikkeling van bedrijfs- en HR processen. Daarnaast schoolde ze zich bij tot professioneel coach. Haar passies zijn mensen motiveren en laten groeien, communicatieve vaardigheden bevorderen en veranderprocessen begeleiden.

We zullen vertrekken van een beschrijving van wat armoede is. We kijken verder o.m. naar (de impact van) armoede op mensen en naar onze persoonlijke referentiekaders, om te komen tot meer concrete handvatten om de omgang en het gesprek met kwetsbare jongeren en hun ouders te bevorderen.

Nele Schroyen, stafmedewerker onderwijs Netwerk tegen Armoede. Ze gaf voordien les in het secundair onderwijs.
Cindy Van Geldorp,  ervaringsdeskundige Netwerk tegen Armoede. Voordien was zij actief bij Recht-Op en Bindkracht, o.m. als vormingsmedewerker.

Dit seminarie gaat in op de vraag hoe we de essentie van mindfulness kunnen vertalen naar een schoolcontext, meer in het bijzonder in een reeks sessies voor jongeren tijdens de middagpauze. We bespreken kort welke vaardigheden en inzichten we de jongeren willen meegeven, de mogelijkheden die een schoolcontext biedt, maar hebben ook aandacht voor de beperkingen en reiken tips aan om helder te communiceren over het inrichten van mindfulness.

Vera Marchand, leerkracht geschiedenis en esthetica in de derde graad aso en tso, nascholer Mindfulness op School voor leerkrachten in de Stresskliniek van ZNA. Ze volgde diverse mindfulnesstrainingen waaronder Mindfulness voor professionals bij Edel Maex en de opleiding tot .b-trainer.

Welke pedagogische tools van Child Focus kan men gebruiken in de klas om ‘veilig en verantwoord internetten’ met jongeren bespreekbaar te maken en er concreet mee aan de slag te gaan? Cruciale thema’s als privacy en kritische zin komen uitgebreid aan bod. Tijdens de vorming wordt de klemtoon gelegd op de praktijk: hoe kan je concreet met ons pedagogisch-didactisch materiaal aan de slag?

Ambre Deprez, verantwoordelijke opleidingen binnen het departement Preventie en ontwikkeling van Child Focus. Zij heeft voordien bij Child Focus meer dan 3 jaar gewerkt als consulente verdwijningen en seksuele uitbuiting.