Dag van het geschiedenisonderwijs 2018 - 'Oorlogsmisdaden' in het verleden: daders en slachtoffers - DEEL 3 (13:00 - 15:00)

Kruistochten: perceptie en ervaring van Heilige oorlog in de islamitische wereld (11^de -15^de eeuw)

Het concept 'Kruistocht' is een van de meest gebruikte termen om de relaties tussen het Westen en het Oosten te beschrijven. Dit geldt zowel voor het verleden als vandaag. Maar wat waren de Kruistochten precies en wat waren de gevolgen voor de contacten tussen de christelijke en islamitische maatschappijen in historisch perspectief? Hoe heeft de islamitische wereld de kruistochten ervaren en hoe reageerden ze hierop? Deze lezing zal de kruistochten analyseren vanuit islamitische bronnen. Had de islamitische wereld al een goede kennis over deze indringers? Hoe hebben de islamitische historici en religieuze wetenschappers de kruistochten en de kruisvaarders gezien en beschreven? Het concept “jihad” is vaak in deze context bestudeerd. Maar wat was het precies en hoe evolueerde het in de tijd? Hoe was de oorlog gepland, geregeld en de vrede in de islamwereld onderhandeld? De lezing word afgesloten met een discussie over de meer pacifiste kant van de contacten tussen Christenen en Moslims tijdens de periode van de kruistochten.

Prof. dr. Malika Dekkiche, Universiteit Antwerpen

Erger dan oorlog? Oorlogsmisdaden en massavernietiging in het vroegmoderne debat over de verovering van de Nieuwe Wereld

Maakten de Spanjaarden zich bij de verovering en kolonisering van de Nieuwe Wereld schuldig aan oorlogsmisdaden? De termen en het rechtssysteem waarin die thuishoren, waren de vroegmoderne Europeanen – én indianen – vreemd. Maar wie er het navrante verslag van de verwoesting van Nieuw Spanje van de hand van de bekende missionaris Bartolomé de Las Casas op naslaat, twijfelt niet: de gruwelijke praktijken die de conquistadores erop nahielden, laten zich zonder veel moeite ‘hertalen’ als oorlogsmisdaden, ja zelfs als vormen van ‘indigenocide’. Veel systematischer dan Las Casas zou Francisco de Vitoria, een van de meest vooraanstaande theologen van zijn tijd, het oorlogsgeweld van zijn landgenoten op de korrel nemen: de oorlog die zij in de Nieuwe Wereld voerden, was zélf misdadig. Betekent dit dat koning Karel V zijn koloniale politiek helemaal moest opgeven? Het antwoord van Vitoria was erg genuanceerd, om niet te zeggen vaag – geruststellend vaag voor de Spaanse vorst, frustrerend vaag voor ons.

Prof. dr. Toon Van Houdt, KULeuven