Onderwijskundig beleid met impact: leerzorg tot op de klasvloer! (BaO)

Ervoor zorgen dat leerkrachten de onderwijsleerprocessen van álle leerlingen optimaliseren vormt de essentie van ons schoolbeleid. Deze focus staat ook centraal in het Referentiekader voor Onderwijskwaliteit (OK) en bijgevolg tijdens doorlichtingen. Onderwijskundig beleid met impact tot op de klasvloer creëren vormt een hele uitdaging. Een sterk denkkader en bijhorende hefbomen stellen je in staat om op maat van jouw school een succesvol leerzorgbeleid uit te werken. De talrijke praktijkvoorbeelden, uitgebreide uitwisseling en co-creatie in dit traject bieden je inspiratie om een concreet actieplan op te maken.

Programma

ALGEMEEN

Gedurende het traject ligt de focus op:

• effectief onderwijskundig schoolleiderschap;
• leerzorgbeleid met focus op brede basiszorg en verhoogde leerzorg, ingebed in een breder schoolbeleid;
• gedragen en gedeeld schoolleiderschap met beleidsmedewerkers, interne ondersteuners en het schoolteam, onder andere via professionele leergemeenschappen en een breder HRD-beleid.

De aangereikte kaders en concepten pas je toe tijdens de opleidingsdagen om de concrete transfer naar jouw onderwijspraktijk te verhogen. De praktijkvoorbeelden en -getuigenissen geven je extra inspiratie om jouw schooleigen zorgvisie en actieplan vorm te geven.
Tijdens de bijeenkomsten van de professionele leergemeenschappen werk je verder aan de prioritaire acties van jouw school. Jouw collega’s (van andere scholen) en de aanwezige coach ondersteunen en inspireren mee de transfer naar de school en de klasvloer door middel van (peer) feedback, voorbeelden en inspiratie.
Gedurende het hele traject staat een activerende aanpak centraal met toepassing van verschillende werkvormen zoals brainstormen, groepswerk, stellingen, discussies, ... Ook het samen leren met en van elkaar vormt een vast gegeven, want ‘onderwijs maak je samen’.
Op het einde van dit traject beschik je over een actieplan, steeds afgetoetst aan het zorgbeleid van de school en breder gelinkt aan andere beleidsthema’s, dat je concreet implementeert op jouw school i.f.v. leerrendement voor elke leerling.

PROGRAMMA

DAG 1 (maandag 23 oktober 2023)

Na een eerste kennismaking en een schets van het verloop en de aanpak van het traject verken je stapsgewijs een kader voor gedeeld onderwijskundig schoolleiderschap (GO ALL for learning), samen met een kader inzake leerzorgbeleid (Geïntegreerd zorgmodel 2.0 of ‘spinnenwebmodel’). Dit pas je meteen toe op de eigen school(context). Je bereidt een stappenplan voor om samen met het beleids-, kern- en/of schoolteam een analyse te maken van het actuele (leer)zorgbeleid. Je bepaalt mogelijke prioriteiten op het vlak van gedeeld schoolleiderschap en zorgbeleid.

Bijeenkomst professionele leergemeenschap 1 (halve dag - datum n.t.b.)

Tijdens de eerste bijeenkomst van de professionele leergemeenschap (PLG) leg je mee de basis voor samenwerking en peer learning gedurende het traject. Je bepaalt samen, onder begeleiding van een coach, een aantal leidende en coachende principes om de bijeenkomsten optimaal te laten verlopen. Je selecteert in de professionele leergemeenschap de prioriteiten waarrond jullie gaan samenwerken en samen leren in relatie tot het beleidsplan van elke school.

DAG 2 (vrijdag 9 februari 2024)

Voor de middag staan visieontwikkeling (Vision Tree) en waarderend leiderschap centraal. Aan de hand van de aanwezige ervaringen kom je tot algemene aandachtspunten die je meteen kan toepassen in de eigen school(context) en op de schooleigen leerzorgvisie en het actieplan. In de namiddag wordt brede basiszorg verder verdiept vanuit een MACS-denkkader en maak je kennis met voorbeelden van out-of-the-box denken in vernieuwende scholen. Daarna pas je in jouw PLG-groep de input en inspiratie inzake visieontwikkeling en waarderend leiderschap toe op de vooropgestelde prioriteiten. Je werkt (samen met een kerngroep) een eerste versie van het beleidsplan uit.  

Bijeenkomst professionele leergemeenschap 2 (halve dag - datum n.t.b.)

Je neemt actief deel aan de verdere bespreking van de gezamenlijke prioriteiten. Je past daarbij de kennis, vaardigheden, attitudes en inzichten van dag 1 en 2 toe. Via de intervisiewerkvorm verdiep je het eigen denk- en reflectiekader en verzamel je bijkomende feedback om je beleids- en actieplan te versterken. Zo ontstaat er co-creatie en leren van en met elkaar.

DAG 3 (vrijdag 17 mei 2024)

Strategische implementatie van het leerzorgbeleid gelinkt aan een ondersteunend HRD-beleid staat centraal. Ook coaching krijgt veel aandacht, zowel individueel waarderend coachen als het coachen van teacher teams.  De expertise van de sprekers op het vlak van het ontwikkelen van de ‘School als leergemeenschap’, het werken met verschillende vormen van leergemeenschappen en teacher teams, werkwijzen om (interne) expertise te ontwikkelen en te delen, HRD-beleid in scholen komt uitgebreid aan bod (Team School). Het beleidsplan dat je samen met je schoolteam aan het ontwikkelen bent, toets je hieraan af. In de loop van deze dag verdiep je het MACS-model inzake brede basiszorg en denk je verder door over gevolgen van de nieuwste inzichten, mogelijkheden, kaders, decreetgeving inzake leerzorgbeleid, vertaald naar schoolbeleid.  Om af te sluiten pas je in jouw PLG-groep de input en inspiratie van die dag toe op je groeiende beleids- en actieplan.

Bijeenkomst professionele leergemeenschap 3 (halve dag - datum n.t.b.)

De focus van de intervisie tijdens deze PLG ligt op de toepassing van de inzichten uit opleidingsdagen 1, 2 en 3, het formuleren van verdere bekommernissen en leervragen en het finaliseren van een (voorlopig) beleidsplan met duidelijke aandacht voor strategische implementatie, in aanloop naar het volgende schooljaar. Het coachen van de PLG verloopt gedeeld zodat je impliciet een aantal belangrijke vaardigheden als coach-the-coach bij de school als leergemeenschap kan inoefenen.

DAG 4 (vrijdag 15 november 2024)

De laatste opleidingsdag vormt een ‘terugkomdag’ nadat je de implementatie van je leerzorg beleidsplan hebt opgestart. Het gaat om een dag om intensief

• bij te leren van elkaars ervaringen;
• het eigen beleidsplan bij te sturen indien nodig;
• aan de slag te gaan met leervragen en bekommernissen die je nog hebt.

Deze leervragen en bekommernissen zullen we ook voorafgaand aan de dag verzamelen zodat we er gericht op kunnen inspelen. De ervaringen met coaching krijgen hierbij specifieke aandacht.

Doelstellingen

Op het einde van dit nascholingstraject:

• evalueer je aan de hand van de aangereikte kaders en richtlijnen het huidige leerzorgbeleid in de school;
• werk je actief (mee) een gedragen beleids- en actieplan inzake leerzorg uit;
• onderneem je concrete acties om het leerzorgbeleid in de eigen school duurzaam uit te voeren met effect tot op de klasvloer;
• pas je coachende vaardigheden toe in een professionele leergemeenschap.

Doelgroep

Directeurs, beleidsmedewerkers, zorgcoördinatoren uit het basisonderwijs met een duidelijk mandaat om (mee) beleid te voeren inzake brede basiszorg en verhoogde leerzorg.

Per school kunnen max. 4 deelnemers inschrijven. Deelname in groep wordt gestimuleerd omdat het werken aan een beleids-/actieplan inzake leerzorgbeleid vanuit de inzichten die we aanreiken een belangrijke rode draad vormt tijdens het traject. Dit dadelijk kunnen doorspreken met een kerngroep zorgt meteen voor meer gedragenheid.

Begeleiding

Els Tanghe heeft jarenlange onderwijservaring als leraar, mentor-coach en coördinator in verschillende zorgopleidingen en de lerarenopleiding. Momenteel werkt ze als lerarenopleider binnen de educatieve masteropleiding van de Universiteit Antwerpen.

Wouter Schelfhout heeft een rijke ervaring in het onderwijs als leerkracht, beleidsmedewerker, onderwijsinspecteur. Momenteel is hij als lerarenopleider verbonden aan Universiteit Antwerpen, waar hij onderzoek doet naar professionaliseringsbeleid, school- en kwaliteitsontwikkeling. Hij ondersteunt scholen vanuit GO ALL for learning®.

Praktisch