Leerzorg bij leerproblemen wiskunde en wetenschappen in het s.o. - nieuwe datum lesdag 2 en 3 - via afstandsonderwijs

Wanneer problemen met rekenen en cijfers ernstig blijven en er ondanks begeleiding weinig tot geen vooruitgang merkbaar is, kan er sprake zijn van dyscalculie. In het secundair onderwijs zie je dan problemen bij o.a. wiskunde en wetenschappen. Het uitvoeren van eenvoudige bewerkingen geraakt niet verworven. Formules onthouden is vaak een ramp. Maar ook in het dagelijks leven ervaren deze leerlingen problemen. Hoe lees je een reisschema en kom je op tijd?     

Als de rekenstoornis niet (h)erkend en begeleid wordt, kan dit een negatieve invloed hebben op de beeldvorming over de eigen mogelijkheden en het zelfvertrouwen. Hoe kunnen scholen en leerkrachten er mee voor zorgen dat deze leerlingen met of ondanks hun rekenstoornissen hun mogelijkheden ten volle kunnen ontplooien? Hoe passen we deze tips toe in een zeer diverse klas, met verschillende leerlingen met uiteenlopende problemen ?

Via praktijkvoorbeelden en concreet materiaal leren we de kenmerken van leerlingen met dyscalculie herkennen en de problemen (preventief) aanpakken in de klas.

Programma

Diagnostische aspecten belangrijk voor het begrijpen van de diagnose dyscalculie:

• de verschillende verschijningvormen van dyscalculie;
• de verschillen en samenhang van dyscalculie en andere stoornissen (o.m. dyslexie, DCD, ADHD, ASS, NLD);
• rekenproblemen kaderen binnen het zorgcontinuüm;
• gedifferentieerde werkvormen en expliciete instructies om rekenregels, kennisfeiten (vb. formules) en toepassingen aan te brengen en in te oefenen in functie van de noden van de leerling met leerproblemen;
• handelingsgerichte foutenanalyse als feedback om bij te sturen en de leercompetenties te verbeteren;
• wanneer welke (individuele) 'redelijke aanpassingen' gebruiken opdat een leerling met rekenproblemen zijn leercapaciteiten optimaal kan benutten binnen de les wiskunde/wetenschappen?
• aspecten van evalueren in functie van de specifieke kenmerken van leerlingen met leerproblemen bij wiskunde en wetenschappen o.a.  basis- en verdiepingsleerstof  -  kennis en vaardigheden - vraagstelling – getallen – woordenschat – gebruik van hulpmiddelen.

Doelstellingen

De deelnemers kunnen:

• signalen van dyscalculie herkennen;
• rekenproblemen die samenhangen met andere stoornissen (dyslexie, DCD, ADHD, ASS, NLD) herkennen;
• brede basiszorg op zo’n manier organiseren dat alle leerlingen optimaal leren, ook de leerlingen met rekenproblemen;
• leerlingen activeren om zelf hulpmiddelen en alternatieve strategieën in te zetten;
• belangrijke basiskennis, regels en vaardigheden binnen wiskunde en wetenschappen voor leerlingen met rekenstoornissen duiden en van daaruit doelstellingen formuleren;
• werkvormen en evaluatie afstemmen op de noden van de leerlingen met rekenproblemen;
• fouten handelingsgericht analyseren om de leercompetentie te verhogen en gericht te ondersteunen;
• realistische en gemotiveerde 'redelijke aanpassingen' uitstippelen die een leerling met leerproblemen helpen om hindernissen binnen de vakken wiskunde en wetenschappen te nemen;
• de sterktes en leerstijlen van leerlingen met leerproblemen gebruiken i.p.v. te focussen op de zwaktes;
• met collega’s, ouders, CLB-medewerkers doelgericht overleggen over specifieke leerproblemen binnen wiskunde en wetenschappen.

Doelgroep

Zorgcoördinatoren en leerkrachten wiskunde en wetenschappen s.o. die leerlingen met specifieke onderwijsnoden begeleiden, leerlingbegeleiders en andere geïnteresseerde leerkrachten s.o. De praktijkvoorbeelden komen vnl. uit de eerste en tweede graad.

Begeleiding

Els Smekens, onderwijzeres en Master SEN autisme. Els heeft ervaring in de basisschool en het secundair onderwijs. Bij Eureka Leuven begeleidde ze kinderen met ernstige leerstoornissen. Momenteel werkt ze als ondersteuner in het secundair onderwijs.

Praktisch

Lesdag 2 en 3 van deze nascholing waren oorspronkelijk gepland op 13/03/2020 en 24/03/2020, maar konden toen niet plaatsvinden omwille van de coronamaatregelen. Lesdag 2 en 3 van deze nascholing worden nu aangeboden via afstandsonderwijs op 21/04/2020 en 27/04/2020. Opnames en digitaal materiaal blijven tot één maand na datum beschikbaar.

Dagindeling lesdag 2 d.d. 21/04/2020 via afstandsonderwijs:

9.15 – 9.30 uur: inloggen in Teams + verwelkoming
9.30 – 10.15 uur: presentatie via Teams a.d.h.v. een PowerPoint
10.15 – 11.15 uur: individuele verwerking van de theorie a.d.h. van Powerpoint, fiches en filmpjes
11.15 – 12.00 uur: terugschakelen naar Teams voor overlopen vragen en presentatie Powerpoint
12.00 – 12.45 uur: middagpauze
12.45 – 13.45 uur: individuele verwerking van de theorie a.d.h.v. Powerpoint, fiches en filmpjes
13.45 – 14.15 uur: terugschakelen naar Teams voor overlopen vragen cursisten
14.15 – 15.15 uur: individuele voorbereiding a.d.h.v. filmpjes en websites
15.15 – 15.45 uur: terugschakelen naar Teams voor Powerpoint en overlopen vragen cursisten
15.45 – 16.30 uur: mogelijkheid voor gezamenlijke afsluiting: uitwisseling praktijkvoorbeelden
16.30 uur: einde

Dagindeling lesdag 3 d.d. 27/04/2020 via afstandsonderwijs:

9.15 – 9.30 uur : inloggen in Teams + verwelkoming
9.30 – 10.30 uur: presentatie via Teams a.d.h.v. een PowerPoint : belang van feedback, feedup en feedforward
10.30 – 11.30 uur: individuele verwerking van de theorie a.d.h.v. slides van de PowerPoint, filmpjes op YouTube en documenten uit de map leerzorg
11.30 – 12.00 uur : terugschakelen naar Teams voor overlopen vragen cursisten en delen van de goede voornemens (deel van de opdracht ‘Het belang van feedback’)
12.00 – 12.45 uur: middagpauze
12.45 – 13.45 uur: terugschakelen naar Teams presentatie a.d.h.v. een PowerPoint : praktijk
13.45 – 15.00 uur: individuele verwerking van de theorie a.d.h.v. slides van de PowerPoint, filmpjes op YouTube en documenten uit de map leerzorg
15.00 – 16.00 uur: terugschakelen naar Teams voor overlopen vragen cursisten en delen van de impact van deze vorming
16.00 – 16.30 uur: mogelijkheid voor gezamenlijke afsluiting voor uitwisseling van praktijkvoorbeelden over leerlingen met leerstoornissen en uitwisseling van praktijkvoorbeelden over afstandsleren in het secundair
16.30 uur: einde