GO ALL for learning! Gedeeld Onderwijskundig en trAnsformationeel Leiderschap versterken via Leergemeenschappen, gericht op preventie en remediëring van leerachterstanden

Gratis professionaliseringstraject voor schoolleiders met de steun van de Vlaamse Overheid

In dit tweejarig traject krijg je de kans om je als team te professionaliseren op het vlak van onderwijskundig en transformationeel leiderschap. Preventie en remediëring van leerachterstanden binnen het bredere kader van leerlingenbegeleiding vormt hierbij de inhoudelijke focus.  Je zoomt in op de wisselwerking met HRD- en professionaliseringsbeleid. Dit alles krijgt steeds zijn fundament vanuit wetenschappelijk onderbouwde kaders. Als schoolleider maak je verder intens kennis met kaders om zelf collectief te leren en collectief leren te stimuleren. Je doet dit vanuit je mogelijke rol als architect, inspirator en als coach-the-coach. Krachtig onderwijskundig leiderschap link je tot slot aan het creëren van structuren inzake individueel waarderend coachen en aan het bewaken van draagkracht, ook bij jezelf als leider.

Via een beginsituatieanalyse en zelfevaluatie leer je jouw noden als schoolleider benoemen om vervolgens over te gaan tot het formuleren van acties die inspelen op deze noden. Je krijgt hierbij inzichten aangereikt die aanzetten tot ‘out-of-the-box’ denken, (sociaal) stimuleren tot actie, samen school maken en hierbij verwachtingen stellen. Het werken met een leergemeenschap van schoolleiders (LGSL) en een leergemeenschap van leerlingenbegeleiders (LGLB) vormt de structuur waarin je dit bereikt. We maken hierbij gebruik van open intervisie-methodieken in evenwicht met het inbrengen van doelgerichte ontwerpprincipes. Het omzetten naar de praktijk wordt ondersteund door peer coaching en individuele coaching. Via dit traject werken we dus zowel op het niveau van jouw persoonlijke leiderschapsontwikkeling, op het niveau van het algemene schoolbeleid als op het niveau van praktijkgerichte acties, samen met je schoolteam.

Dit professionaliseringstraject kan rekenen op de gebundelde expertise van de nascholingscentra CNO/CVA, verbonden aan Universiteit Antwerpen, CEGO Leuven, Onderwijsnetwerk van Stad Antwerpen en verschillende docenten met eigen en elkaar versterkende expertise.

Programma

Jaar 1 (2021-2022)

Opleidingsdagen

Semester 1

• Schoolontwikkeling en gedeeld onderwijskundig en transformationeel leiderschap – een reflectiekader
• Persoonlijke leiderschapsontwikkeling – een reflectiekader
• Leerlingenbegeleiding met focus op preventie en remediëring van leerachterstanden
• Processen van participatieve zelfevaluatie, participatieve visieontwikkeling en strategische planning gelinkt aan specifieke onderwijskundige thema’s, met nadruk op preventie en remediëring van leerachterstanden binnen het bredere kader van de leerlingenbegeleiding

Semester 2

• De wisselwerking tussen onderwijskundig beleid, HRD beleid en werken met leergemeenschappen
• HRD beleid via teacher teams concretiseren naar de schoolcontext en creëren van ondersteunende coaching structuren
• HRD beleid, transformationeel leiderschap, waarderend coachen in interactie met persoonlijke leiderschapsontwikkeling
• Opleiding procescoaches van leergemeenschappen voor scholen die hiermee aan de slag gaan

Wisselwerking met leergemeenschappen en individuele coaching

De activerende en inspirerende opleidingsdagen rond elk van deze thema’s worden verder verdiept, geconcretiseerd en praktijkgerichter gemaakt via leergemeenschappen van schoolleiders (LGSL) en van leerlingenbegeleiders (LGLB). Deze zijn gericht op zowel informeel leren van elkaar, als op gefocuste co-creatie. Naast deze ondersteunende peer coaching, zowel binnen de school zelf als tussen scholen, bieden we bijkomend de mogelijkheid tot coaching op individueel schoolniveau.

Jaar 2 (2022-2023)

Opleidingsdagen

Semester 1

• Verdieping van het onderwijskundig beleid met focus op preventie en remediëring van leerachterstanden
• Inspiratiebeurs beleidsaanpak

Semester 2

• Verdieping HRD beleid, waarderend coachen, bewaken van welbevinden en draagkracht
• Afsluitende inspiratiebeurs en netwerkevent

Wisselwerking met leergemeenschappen en individuele coaching

Het eerste schooljaar worden de leergemeenschappen van schoolleiders (LGSL) en van leerlingenbegeleiders (LGLB) mee gecoacht door een externe procescoach. Vanaf het tweede schooljaar gaat de groep hier geleidelijk aan zelf verder mee aan de slag. De nadruk komt dan wat sterker te liggen op gerichte (digitale) on demand school coaching en peer coaching in de groepen van scholen.

Doelstellingen

1. Het versterken van het onderwijskundig leiderschap van schoolleiders, specifiek met het oog op preventie en remediëring van leerachterstanden: o.a.

• het professionaliseringstraject inspireert de schoolleiders i.v.m.
  • pedagogisch-didactische benaderingen en praktijkvoorbeelden (m.i.v. het inspelen op een grootstedelijke context);
  • relevante processen van participatieve visieontwikkeling en strategische planning gelinkt aan specifieke onderwijskundige thema’s (zelfevaluatie, prioriteitenbepaling, strategische planning, participatieve aanpak en formulering van kritische succesfactoren);
  • de wisselwerking tussen onderwijskundig beleid, HRD-beleid (inclusief professionaliseringsbeleid) en het werken met leergemeenschappen;
  • een HRD-beleid dat voortdurend het welbevinden en de draagkracht van het schoolteam bewaakt;
• het professionaliseringstraject ondersteunt de schoolleiders bij
  • het vertalen van inzichten naar een onderwijskundig beleid met de focus op preventie en remediëring van leerachterstanden via processen van participatieve zelfevaluatie en strategische planning;
  • het concretiseren naar de klas- en begeleidingspraktijk met specifieke aandacht voor brede basiszorg, preventie en remediëring van leerachterstanden en het inspelen op de diversiteit in een grootstedelijke context;
  • het co-creatief vormgeven van het onderwijskundig beleid in de eigen school onder meer via vormen van leergemeenschappen
  • hun persoonlijke leiderschapsontwikkeling in interactie met het voeren van een schoolbeleid

2. Het uitbouwen van een proces van collectief leren, niet enkel als doel en inhoud, maar ook als methodiek:

• het professionaliseringstraject inspireert de schoolleiders inhoudelijk m.b.t. het proces van collectief leren;
• het professionaliseringstraject beoogt het opstarten en ontwikkelen van duurzame leergemeenschappen van schoolleiders en van leerlingenbegeleiders die – indien gewenst – na afloop van het project zelfgestuurd actief kunnen blijven;
• het professionaliseringstraject beoogt het opstarten en ontwikkelen van duurzame leergemeenschappen, die naast het stimuleren van informeel leren van elkaar, ook focussen op gerichte co-creatie (het leren verankeren in beleid en actie).

Doelgroep

In eerste instantie richten we ons op bestaande scholengroepen. Zo kunnen we gericht inspelen op de specifieke mogelijkheden die dit samenwerkingsverband kan geven inzake een gezamenlijk gevoerd HRD/professionaliserings-/onderwijskundig beleid. Daarnaast zijn ook groepen van scholen uit verschillende regio’s welkom. De experten gaan aan de slag met de al dan niet reeds bestaande samenwerkingsverbanden waarbinnen de deelnemende scholen zijn ondergebracht.

We richten ons in dit traject specifiek op scholen uit het (Buitengewoon) Basisonderwijs en uit het (Buitengewoon) Secundair Onderwijs. We staan hier expliciet open voor groepen scholen uit verschillende netten, contexten (stedelijk, ruraal) en regio’s.

We voorzien intakegesprekken om te toetsen welke verwachtingen de scholen hebben, of er aan deze verwachtingen kan worden voldaan en of er voldoende betrokkenheid is bij de scholen om het opleidingstraject op de beoogde intensieve wijze te volgen. Indien dat het geval is tekenen de betrokken (coördinerend) directeur(s) na dit intakegesprek een engagementsverklaring. Aangezien we de kwaliteit van dit traject goed wensen op te volgen, vragen we in dit engagement ook aan de scholen om akkoord te gaan met deelname aan bevragingen, noteren en bijhouden van reflecties, e.a.

Per school neem je minstens 2, max. 3 deelnemers op in het traject: de schoolleider met eindverantwoordelijkheid, een lid van het schoolteam die in sterke mate het beleid inzake leerlingenbegeleiding aanstuurt, een lid van het schoolteam met sterke interesse in schoolbeleid die de taken van de schoolleider beter wil leren kennen. Zo kunnen de inzichten dankzij het delen van leiderschap beter en sneller geïmplementeerd worden. Een lid van het schoolteam met mogelijke directie-ambities betrekken bij dit project kan extra opportuniteiten bieden zoals een beleidsgerichte job shadowing.

Begeleiding

O.a. volgende personen zijn betrokken bij dit project:

Wouter Schelfhout, lerarenopleider verbonden aan de Antwerp School of Education (Universiteit Antwerpen), onderzoeker naar school- en professionaliseringsbeleid, ondersteuner van scholen vanuit GO ALL for learning®;

Ludo Heylen, directeur van CEGO vorming en Consult en als wetenschappelijke medewerker betrokken bij diverse onderwijsprojecten van KU Leuven;

Pieter Sprangers,  wetenschappelijk onderzoeker en docent bij o.a. Karel de Grote Hogeschool, Universiteit Antwerpen en IADE creative university. Werkt als ondernemer bij ‘domo de refontiro’;

Koen Marichal, verbonden aan Antwerp Management School en gastdocent bij onder meer Tias en SIOO.  Hij is ook bezieler van Stalla, een initiatief ter ondersteuning van schoolleiderschap in transitie;

Elke Struyf, gewoon hoogleraar onderwijswetenschappen verbonden aan de Antwerp School of Education en het departement Opleidings- en Onderwijswetenschappen van de Universiteit Antwerpen;

Peggy De Prins, professor aan de Antwerp Management School, is pionier op het vlak van duurzaam HRM en duurzame arbeidsrelaties, tevens als onderzoeker verbonden aan het Expertise Centrum “Next Generation Work”;

Tommy Van Looy, expert coaching – onderwijsbeleid aan de stad Antwerpen;

Els Tanghe, inhoudelijk verantwoordelijke bij het Centrum Nascholing Onderwijs, lerarenopleider aan de Educatieve Bachelor Secundair onderwijs aan het Departement Onderwijs & Training AP Hogeschool Antwerpen en lerarenopleider aan de Academische Lerarenopleiding Universiteit Antwerpen;

Jan Vanhoof, hoofddocent verbonden aan het Departement voor Onderwijs- en Opleidingswetenschappen (Faculteit Sociale Wetenschappen) van de Universiteit Antwerpen, actief binnen de onderzoeksgroep EduBROn en is promotor van Lelenet.

   

        

        

Praktisch

Dit traject loopt over twee jaar en is gratis met de steun van de Vlaamse Overheid.

De inspiratiesessies vinden fysiek plaats in Antwerpen, in de gebouwen van UAntwerpen.

Voor het basisonderwijs vindt het eerste contactmoment plaats op 23 september en voor het secundair onderwijs op 27 september 2021.

Volgende data BaO: 5 oktober, 16 november 2021, 14 januari 2022, 18 maart 2022, 11 mei 2022, 14 september 2022

Volgende data voor s.o.: 7 oktober, 12 november 2021, 19 januari 2022, 11 maart 2022, 18 mei 2022, 21 september 2022

Lunch is inbegrepen bij de inspiratiesessie. Exacte locatie wordt via mail meegedeeld.

De leergemeenschappen vinden - na onderlinge afspraak met de betrokken directeurs - online en/of fysiek (bv. om beurt in één van de scholen van het samenwerkingsverband) plaats.

De individuele coaching-sessies vinden digitaal plaats.

Je neemt als school deel aan het traject met minstens drie andere scholen, bij voorkeur binnen je eigen scholengroep of -gemeenschap.

Je schrijft je in met minstens twee leden van je eigen school:

1. een directielid dat zal deelnemen aan het traject
2. een beleidsondersteuner en/of een leerlingenbegeleider die zal deelnemen aan het traject

Inschrijvingsprocedure:

Elke school meldt zich afzonderlijk aan (= één persoon van elke school schrijft zich in via de website van CNO) volgens de hieronder beschreven werkwijze:

1. Je schrijft je als directielid of beleidsondersteuner van de deelnemende school in via deze webpagina.
2. Je vermeldt in het opmerkingenveld de naam van de collega (of collega’s) die eveneens deelneemt (of deelnemen).
   
3. In het opmerkingenveld noteer je eveneens de naam van de drie andere scholen die deelnemen.
4. Je vermeldt of die scholen deel uitmaken van dezelfde scholengroep of -scholengemeenschap als waar jij deel van uitmaakt en je geeft de naam van de scholengroep of -gemeenschap.

Er zijn 2 inschrijvingsmomenten voorzien:

Eerste inschrijvingsronde:

• mogelijkheid tot inschrijven op de CNO-pagina tot en met 11 juni 2021
• digitale infosessie met intakegesprekken voor aangemelde scholen op 17 juni 2021 om 16u

Tweede inschrijvingsronde (voor wie de eerste ronde heeft gemist):

• mogelijkheid tot inschrijven op de CNO-pagina tussen 12 en 30 juni 2021
• digitale infosessie met intakegesprekken voor aangemelde scholen: begin juli (datum nog te bepalen)

Inlichtingen bij:

Nicole Coveliers, 03 265 25 41, Nicole.coveliers@uantwerpen.be, voor administratieve vragen

Wouter Schelfhout, 03 265 42 52, wouter.schelfhout@uantwerpen.be, voor inhoudelijke vragen

Exacte data worden in de loop van juni gepubliceerd op de CNO-website. Onderstaande datum van 1 september is enkel de officiële startdatum van het project, NIET de eerste opleidingsdag.