Als schoolleider leiding geven aan lerende netwerken: wat, waarom en vooral hoe?

Een schoolleider staat voor heel wat taken en uitdagingen waarbij beroep wordt gedaan op een sterk responsief vermogen. Omdat het niet (meer) mogelijk is om al deze taken alleen uit te voeren is het delen van leiderschap een must. Het vormt ook in het onderwijskwaliteitskader een rode draad. Je kan dit realiseren via Professioneel Lerende Netwerken (PLN). Een essentiële vraag hierbij is dan: hoe hier juist leiding aan geven zodat taken kwaliteitsvol worden opgenomen en er een werkbaar evenwicht ontstaat tussen bottom-up ontwikkeling en voldoende aansturing vanuit visie en leidende principes?

Programma

Het onderwijslandschap verandert voortdurend en van onderwijsprofessionals wordt verwacht dat ze hun leer- en onderwijsaanpak blijven ontwikkelen. Uit eerder onderzoek blijkt dat Professioneel Lerende Netwerken (PLN) de condities bieden om dat leren en ontwikkelen van leerkrachten te stimuleren en hen te helpen met die veranderingen om te gaan. PLN zorgen ervoor dat leerkrachten hun praktijk delen en elkaar kritisch ondervragen op een voortdurende reflecterende, collaboratieve en leer-georiënteerde manier, met als doel het verbeteren van hun effectiviteit als professionals.           

Schoolleiders hebben een essentiële rol bij de kernprocessen van leren en lesgeven in scholen. Ook bij het bevorderen van adaptieve strategieën die beantwoorden aan de uitdagingen van een veranderende en diverse context door middel van een gericht schoolbeleid rond professionele ontwikkeling, nemen schoolleiders een sleutelpositie in. Het begeleiden en ondersteunen van leer- en ontwikkelingsprocessen van leerkrachten vereist echter specifieke competenties. Op basis van het onderzoek over de rol van de schoolleider in de ontwikkeling van professionele leergemeenschappen, kan een groot aantal interventies gegroepeerd worden in drie rollen: de functie van 'cultuurontwikkelaar' betekent het verspreiden en versterken van bepaalde waarden, standpunten en normen in dienst van een algemeen ondersteunende professionele leercultuur. De rol van 'opvoeder ' betekent het bevorderen van de intensiteit en kwaliteit van de individuele en collectieve leerprocessen van teamleden, zodat diepgaand leren plaatsvindt. En de rol van 'architect': betekent het bouwen van structuren, bronnen en systemen in scholen die de persoonlijke en interpersoonlijke capaciteitsontwikkeling versterken.

Deze introductiesessie voorziet in de eerste fundamentele stappen om met PLN aan de slag te kunnen gaan. Schoolleiders maken kennis met de betekenis, de doelen, de rollen en de voordelen van werken met PLN en krijgen de kans de eigen noden en die van de school in kaart te brengen. Er worden strategieën besproken om PLN te succesvol te implementeren, ten einde het professioneel leren van alle teamleden naar een hoger niveau te tillen.

Als werkvorm wordt een afwisseling tussen inspireren via presentaties, laten toepassen van deze inzichten op de eigen context en aanzetten tot zelfevaluatie gehanteerd.

Doelstellingen

Als doelstellingen bij deze inleidende module stellen we dat de deelnemer:

• zich meer bewust zal zijn van het potentieel van professioneel leren via PLN;
• meer kennis zal hebben over het waarom en hoe bij het opstarten en ontwikkelen van PLN als basis voor schoolontwikkeling;
• inzicht zal hebben verworven wat betreft de wisselwerking tussen het werken met PLN en vormen van schoolleiderschap;
• zal beschikken over een basiskennis voor het implementeren van PLN;
• zich bewust zal zijn van persoonlijke en organisatorische sterktes en zwaktes bij het creëren van succesvolle professionele lerende netwerken.
   

Doelgroep

Directeurs, coördinerende directeurs, TA(C)'s, middenkader, leerkrachten die mee leiderschap willen opnemen, pedagogisch begeleiders BaO, SO, HO en VO.

Begeleiding

Wouter Schelfhout heeft een rijke ervaring in onderwijs: 8 jaar leerkracht economie waarvan 4 in combinatie met een coördinerende functie in de school, 12 jaar onderwijsinspecteur, 8 jaar lerarenopleider in combinatie met onderzoeker. Zijn onderzoek focust op professionalisering en bottom-up schoolontwikkeling.

Jan Vanhoof is als hoofddocent verbonden aan het Departement voor Onderwijs- en Opleidingswetenschappen (Faculteit Sociale Wetenschappen) van de Universiteit Antwerpen. Hij is er actief binnen de onderzoeksgroep EduBROn. Zijn onderzoeksactiviteiten richten zich op kwaliteitszorg en schoolbeleid en in het bijzonder op de geïnformeerde beleidsvoering door scholen. Dat vertaalt zich bijvoorbeeld in onderzoek naar zelfevaluatie en informatiegebruik in scholen.

Praktisch

Dranken en syllabus inbegrepen.

Beperkt aantal deelnemers!

Voor geïnteresseerden is er de mogelijkheid om ter plaatse het boek "Team school - Leergemeenschappen creëren in ondewijs" aan te schaffen aan een voordeelprijs van €20.