Het contextualiseren en beargumenteren versterken (Reeks: Sleutels tot historisch denken)

Het begrijpen van historische context is belangrijk om vanuit historisch perspectief te kunnen kijken naar gebeurtenissen of handelingen die personen in het verleden stelden. Dat historisch perspectief stimuleert leerlingen om presentisme te vermijden, om het verleden niet te beoordelen vanuit hun hedendaagse blik. In deze nascholing exploreren we een beproefde methode waarbij leerlingen in een “conflictsituatie” worden gebracht door hen een historisch fenomeen zo te presenteren dat het botst met hun eigentijdse kijk. Ook bekijken we hoe we leerlingen kunnen ondersteunen in het verwoorden van hun argumenten bij historische beeldvorming.

Deze nascholing maakt deel uit van de reeks ‘Sleutels tot historisch denken’ over historisch denken en historisch bewustzijn.

Programma

In deze nascholing krijg je een kort theoretisch kader over contextualiseren en beargumenteren, met oog voor de nieuwe eindtermen. Daarna exploreren we aan hand van praktijkvoorbeelden verschillende stappen die je met je leerlingen kan doorlopen. Eerst maak je je leerlingen bewust van het verschil heden-verleden, het verleden kan vreemd aanvoelen. Vervolgens begeleid je hen in het onderzoeken van dat verleden, en leer je hen context op te bouwen en deze te duiden. Tenslotte ondersteun je je leerlingen in het vergelijken van de nieuwe context met hun oorspronkelijke bevreemdend gevoel en help je hen beide met elkaar in verzoening te brengen.

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing:

• begrijp je welke rol contextualiseren speelt binnen historisch denken;
• leg je het begrip presentisme uit aan leerlingen;
• duid je een historisch fenomeen chronologisch en geografisch;
• begeleid je je leerlingen bij het creëren van context bij historische fenomenen;
• ondersteun je je leerlingen bij het verwoorden van hun argumenten.

Doelgroep

Deze nascholing behoort tot de reeks ‘Sleutels tot historisch denken’. Deze reeks nascholingen is gericht op leerkrachten geschiedenis in het secundair onderwijs en studenten uit de lerarenopleiding geschiedenis. Het kan ook interessant zijn voor leerkrachten PAV en MAVO en voor alle andere leerkrachten die werken aan de sleutelcompetenties met betrekking tot historisch bewustzijn.

Begeleiding

Joris Van Doorsselaere is leraar geschiedenis en cultuurwetenschappen. Daarnaast werkt hij als assistent en onderzoeker aan de vakgroep geschiedenis en de educatieve masteropleiding cultuurwetenschappen van de Universiteit Gent. Joris Van Doorsselaere is tevens co-auteur van de publicatie ‘Sleutels tot historisch denken. Handboek vakdidactiek geschiedenis’

Praktisch

Het handboek vakdidactiek geschiedenis ‘Sleutels tot historisch denken’ (winkelwaarde 35 euro) vormt het cursusmateriaal voor deze nascholing en is inbegrepen in het inschrijvingsgeld.
Indien het boek reeds in je bezit is (of komt), ontvang je een korting.

Goed om te weten

Reeks ‘Sleutels tot historisch denken’

Hoe laat je je leerlingen inzicht verwerven in historische begrippen? Hoe reflecteer je met je leerlingen over concepten als ‘causaliteit’ of ‘agency’?  Welke plaats krijgen historische vragen in je les geschiedenis? Hoe laat je je leerlingen redeneren met en over historische bronnen? Deze en vele andere vragen vormen de leidraad van deze nascholingsreeks ‘Sleutels tot historisch denken’, gebaseerd op het gelijknamige handboek voor vakdidactiek geschiedenis.

Als leerkracht geschiedenis moet je over een rijke vakdidactische kennis beschikken om effectieve lessen te kunnen voorbereiden. Het is daarom van cruciaal belang dat je een goed begrip hebt van wat historisch bewustzijn inhoudt, alsook van de moeilijkheden die leerlingen daar vaak bij ervaren. Een rijk arsenaal aan strategieën en werkvormen is nodig om op een effectieve manier historisch bewustzijn aan te leren.

Deze nascholingsreeks biedt een overzicht van recente inzichten uit het internationale wetenschappelijke vakdidactisch onderzoek en illustreert deze met bruikbare praktijkvoorbeelden.

Andere nascholingen die deel uitmaken van de reeks 'Sleutels tot historisch denken':

• Historisch leren denken: Een doelgerichte aanpak: uacno.be/24GES054A
• Historisch denken evalueren: www.uacno.be/24GES057A
• Kritisch reflecteren met en over bronnen: www.uacno.be/24GES034B
• Historische begrippen en structuurbegrippen aanleren: www.uacno.be/24GES029A
• Erfgoed en geschiedenisonderwijs integreren: www.uacno.be/24GES056A